การขยายพันธุ์ ของผลส้มแขกการปลูกส้มแขก ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ดส้มแขก โดยเมล็ดที่จะใช้ต้องมีลักษณะสมบูรณ์ปราศจากโรค และแมลงทำลายสามารถทำได้ดังนี้
- ทำการปลูกเมล็ดส้มแขกในถุงดำก่อน และเมื่อต้นกล้าอายุ 3 – 4 เดือน จึงทำการย้ายปลูก
- เตรียมแปลงเพาะปลูกโดยขุดหลุมกว้าง 30 ซ.ม x ยาว 30 ซ.ม x ลึก 30 เซนติเมตร ใส่ปุ๋ยอินทรีย์รองก้นหลุม
- นำต้นพันธุ์ลงปลูกในหลุมปลูก กลบดินให้แน่นและมีไม้ยึดลำต้นกันโยก ถ้าแดดจัดต้องพรางแสงแดดในระยะแรกปลูกด้วย
การเก็บเกี่ยวส้มแขก อายุเก็บเกี่ยวประมาณ 7 – 8 ปี โดยผลจะออกในช่วงเดือนมิถุนายน ถึงเดือนสิงหาคม เก็บผลผลิตโตเต็มที่ ผลผลิตสด 3 ตัน / ไร่
องค์ประกอบทางเคมี ส้มแขกสาระสำคัญ ส้มแขกทั้งชนิด G. atroviridis และ G.cambogia , สาระสำคัญเหมือนกัน คือ
?-hydroxycitric acid ที่เรียกสั้น ๆ ว่า สาร HCA ซึ่งมีคุณสมบัติในการยังยั้งเอนไซม์ในกระบวนการสร้างไขมันจากการบริโภคอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตสูง นอกจากนี้ยังมีกรดอินทรีย์อื่นๆ อีก ได้แก่ กรดซิดริก (citric acid) กรดเพนตาดีคาโนอิค (pentadecanoic acid) กรดออคตาดีคาโนอิค (octadecanoic acid) และกรดโดดีคาโนอิค (dadecanoic acid)
สรรพคุณ / ประโยชน์ส้มแขก ส้มแขกในประเทศไทยมีสรรพคุณตามตำราพื้นบ้าน คือ บรรเทาอาการเจ็บท้องในผู้หญิงมีครรภ์ เป็นยาระบายอ่อนๆ ซึ่งสารส้มแขกจะถูกขับออกทางใดโดยไม่ถูกทำลาย (ไม่ผ่านตับ) และออกฤทธิ์เป็นยาขับปัสสาวะด้วย ก่อนหน้าที่จะมีการหาคุณสมบัติพิเศษของผล
ส้มแขกว่าช่วยลดไขมันส่วนกินได้ ส้มแขกตากแห้งมีราคาถูกมากในท้องตลาด โดยเฉพาะในตลาดสดต่างจังหวัด ปัจจุบันส้มแขกช่วยแก้อาหารไอ สรรพคุณส้มแขกใช้เป็นยาขับเสมหะช่วย ลดความดัน และช่วยรักษาโรคเบาหวาน ยังใช้เป็นยาสมุนไพรฟอกโลหิต และช่วยบรรเทาอาการปวดท้องในสตรีมีครรภ์ ใช้เป็นยาระบายอ่อนๆ ช่วยแก้อาการท้องผูก มีฤทธิ์เป็นยาขับปัสสาวะ รักษานิ่ว ลดความอยากรับประทานอาหาร ความรู้สึกหิวอาหาร เร่งระบบการเผาผลาญอาหาร ดักจับแป้งและไขมันจากอาหารที่กินเข้าไป ช่วยทำให้สำไส้เกิดการเคลื่อนไหวตัวได้เร็วขึ้นและขับไขมันออกมา
ใบแก่สามารถนำมาทำเป็นชาได้ แต่จะมีกลิ่นเหม็นเขียว ใบอ่อนส้มแขกใช้รองนึ่งปลา ส้มแขกผลสดใช้ทำแกงส้ม ผลส้มแขกใช้ปรุงรสอาหารด้วยการนำมาผ่าสับเป็นชิ้นเล็ก ๆ เอาเยื่อและเมล็ดออก นำมาตากแห้งแล้วมาทำใช้ปรุงรสอาหารให้มีรสเปรี้ยว เช่น แกงส้ม แกงเลียง ต้มปลา ต้มเนื้อ แกงส้ม หรือใช้ทำน้ำแกงขนมจีน เป็นต้น หรือจะใช้ใบแทนผลก็ให้รสส้มได้เช่นกัน ลำต้นส้มแขกแก่ๆ (อายุ 30 ปีขึ้นไป) สามารถนำมาใช้ทำเป็นเฟอร์นิเจอร์ หรือทำเป็นไม้แปรรูปใช้ในการสร้างได้ มีการนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อย่างหลากหลาย
คำค้นหาที่เกี่ยวข้อง :
ส้มเเขกTags : ส้มแขก
