สมุนไพรไม้เท้ายายม่อมไม้เท้ายายม่อม Trigonostemon longifoliusบางถิ่นเรียก เท้ายายม่อมป่า อ้ายบ่าว (จังหวัดปัตตานี)ไม้ต้น หรือ ไม้ต้น ขนาดเล็ก สูง 2-6 ม. ยอดอ่อนมีขนสีเหลืองอมแดง เมื่อแห้งมีสีเหลือง. ใบ คนเดียว เรียงสลับกัน รูปหอกกลับถึงรูปช้อนปนรูปไข่กลับ กว้าง 5-14 ซม. ยาว 20-55 ซม. ปลายใบเรียวแหลมเป็นหาง ยาวโดยประมาณ 0.5-2 ซม. ขอบของใบหยักนิดหน่อยทางใกล้ปลายใบ ส่วนขอบใกล้โคนใบเรียบ; โคนใบเรียวแหลมจนถึงเป็นครีบ; เส้นใบมี 15-20 คู่ ข้างบนใบสีเขียวเข้ม หมดจด นอกจากตามเส้นกลางใบมีขน ข้างล่างสีอ่อน มีขนห่างๆทั่วไป และมีขนมากตามเส้นกลางใบ และขอบใบ; ก้านใบยาว 0.5-1.5 ซม. มีขน. ดอก ออกตามง่ามใบ เป็นช่อยาว ไม่แยกกิ่งก้านสาขา ยาว 15-25 ซม. มีขนหนาแน่น ใบประดับประดารูปยาวปลายแหลม; ดอกเพศผู้ รวมทั้ง
สมุนไพร ดอกเพศเมียเกิดบนต้นเดียวกัน. ดอกเพศผู้ มีกลีบรองกลีบดอก 5 กลีบ ด้านนอกมีขนยาวรวมทั้งแข็งชี้ไปทางปลายกลีบ; กลีบ 5 กลีบ รูปไข่กลับปนขอบขนาน สีแดงคล้ำ เกสรผู้มี 3 หรือ 5 อัน ก้านเกสรเชื่อมชิดกันเป็นแท่ง อับเรณูติดที่ปลาย ก้านดอกมีต่อม 5 ต่อม ชอบเชื่อมติดกันคล้ายรูปถ้วย. ดอกเพศเมีย กลีบรองกลีบ รวมทั้งกลีบดอกไม้มีลักษณะเสมือนดอกเพศผู้ไหมมีกลีบดอก รังไข่มี 3 ช่อง ท่อรังไข่แยกเป็น 2 แฉก แต่ละแฉกแยกต่ออีก 2 แฉก. ผล เป็นช่อตั้งตรง มี 3 พู เส้นผ่านศูนย์กลางโดยประมาณ 14 มม. มีขนปกคลุมหนาแน่น; ก้านผลยาว 0.7-1.0 เซนติเมตร เมล็ด มีขนาดเล็ก.
นิเวศน์วิทยา: ขึ้นในป่าดงดิบทางภาคใต้ เหนือระดับน้ำทะเลไม่เกิน 400 ม.
คุณประโยชน์ : ราก น้ำยางรากใช้ทาแก้ผึ้งต่อย และก็ทาแก้พิษแมงกะพรุน
Tags : สมุนไพร
