ถ้าจะให้ยกแบบอย่างของสิ่งประดิษฐที่ทำผลดีให้ปุถุชนอย่างมากมาย นาฬิกา คงเป็นหนึ่งอย่างที่สมน้ำสมเนื้อมีในลิสต์ดังกล่าวข้างต้น
ไม่กำเนิดกาลเวลาที่แจ่มแจ้งว่า การทำขึ้นนาฬิกาเรือนแรกปรากฏเมื่อใด ถึงกระนั้นมีหลักพยานว่าเชื้อชาติอียิปต์นมนาน ใช้เครื่องไม้เครื่องมือบ่งบอกเวลาในรูปของแท่งหินสูงสี่เหลี่ยม ซึ่งจะทอดเงาลงบนทรายบอกกล่าวเวลาที่ผ่านไปในช่วงเวลาเดียวกันนั้นก็มีการใช้นาฬิกาแดดด้วย ซึ่งกอปรจากแผ่นโลหะรูปทรงกลมมีส่วนนูนลาดเอียงขึ้นมาจากตรงกลาง เมื่อทินกรเคลื่อนตัวไป เงาที่ตกลงบนแผงหน้าปัดจะเป็นตัวรายงานเวลา จนทุกวันนี้ก็ยังมีการใช้นาฬิกาแดดอยู่
จนในห้วงปี 1500 ก่อนคริสตกาล ชาวอียิปต์ได้รังสรรค์นาฬิกาแดดที่เก็บไว้กับตัวได้ประจำตัวขึ้นมา ซึ่งถือว่าเป็นบรรพบุรุษของนาฬิกาวิธาในล่าสุด
นาฬิกาเรือนแต่ก่อนที่มี ตัวเกาะฟันจักร (escapements) อุบัติขึ้นในปี ค.ศ. 1285 โดยเป็นหอนาฬิกาที่มีเข็มชั่วโมงแค่อันเดียว จัดตั้งขึ้นอยู่ที่เมืองมิลาน เป็นระบบดำเนินด้วยต่อเนื่องตลอดมาและดุนเฟืองให้เขยิบไปหน้าด้วยอัตราที่เท่ากัน แต่ความแม่นยำของเวลาที่เผยยังไม่มาโดยตลอด
ค.ศ.1364 Giovanni de Dondi เป็นคนแต่แรกที่จัดทำนาฬิกาแบบมีลูกศรสนทนาตำแหน่งของ จันทรา พระอาทิตย์และดาวนพเคราะห์ ทั้ง 5 ดวงด้วย Peter Henlein คนทำทำกุญแจกลุ่มมนุษย์เยอรมันเป็นผู้รังสฤษฎ์นาฬิการ่วมสมัยเรือนแต่แรกของโลกในขณะต้นปี ค.ศ.1500 แต่นาฬิกายังคงมีสัดส่วนเทอะทะและมีความหนักเบาแยะไม่แตกต่างจากแต่ก่อนเท่าใดนัก
ค.ศ.1500 Peter Henlein ได้สร้างสรรค์
นาฬิกาที่มีขนาดกะทัดรัดและความหนักเบาเบา แค่ 1 กิโลกรัมเท่านั้น ในปี ค.ศ.1641 กาลิเลโอได้ตรวจการไหวของตะเกียง เขาผ่านพบว่าการแกว่งไปแกว่งมาครบรอบของตะเกียงแต่ละปางใช้เวลาเท่าเทียมกันเท่า ไม่ว่าจะไกวมากหรือน้อยเพียงใด กาลิเลโอจึงมอบให้ลูกชาย ชื่อ Vincenzio Galilei ประกอบนาฬิกาโดยใช้การแกว่งไกวของลูกตุ้มเป็นสิ่งของสั่งงานเวลา ขนานนามว่า นาฬิกาเพนดูลัม (Pendulum) ซึ่งสามารถเดินได้อย่างตามกำหนดพอควร
ค.ศ.1657 Christian Huygens นักวิทยาศาสตร์กลุ่มคนเนเธอร์แลนด์สร้าง
นาฬิกาโดยใช้แนวของ Pendulum คุมการทำงานโดยมีเครื่องประกอบคือ ล้อ ฟันเฟืองและลวดสปริง นาฬิกาแบบนี้อาจจะตรวจวัดเวลาได้แน่นอนยิ่งกว่านาฬิกาเพนดูลัม
ค.ศ.1929 Warren Morrison ได้สร้างสรรค์นาฬิกาควอตซ์ขึ้นเป็นประเภทใส่ข้อมือ นาฬิกาชนิดนี้ตรงยิ่งนัก และในปี ค.ศ.1980 เป็นกาลสมัยที่เริ่มจับความล้ำหน้าสมองกลเข้ามาใช้ มีการรังสรรค์นาฬิกาโดยใช้ชิป (chip) เป็นโครงสร้างเพิ่มในระบบของนาฬิกา ซึ่งนอกจากจะระบุเวลาแล้วยังสามารถรวบรวมข้อมูลที่จำเป็นและสามารถใช้เป็นสิ่งคำนวณอิเล็กทรอนิกส์ได้ด้วย สืบมาเทคโนโลยีในด้านการสร้างขึ้นนาฬิกาได้ก้าวหน้าเรื่อยมา จวบจนทุกวันนี้เรามีนาฬิกาสมองกลใช้กันแล้ว
สำหรับสยาม มีการประดิษฐ์เครื่องบอกเวลาใช้เองขณะร้อยปีมาแล้ว ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยทรงมีตรัสกับข้าราชสำนักผู้สนิทสนม มีความว่า " สยามจะอยู่รอด ป้องกันความเป็นไทไม่เป็นคนใช้คนต่างแดน จะต้องทำให้ชาวไทยเลื่อมใส และต่างด้าวเชื่อว่าคนไทยนี้ชำนิชำนาญ " จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เจ้ากรมอุทกศาสตร์ท่านแรกของไทย ชื่อ Captain Loftus จัดทำ นาฬิกาแดด ไว้ให้เป็นเครื่องกำหนดหมายบอกเวลา แล้วทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งไว้ที่ลานหน้าพระอุโบสถวัดนิเวศน์ธรรมประวัติ บางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยาจนทุกวันนี้
นาฬิกาที่ใช้อยู่ในปัจจุบันนี้แบ่งออกเป็น 2 วรรณะแบบนี้
- Mechanical Watch หรือนาฬิกากลไกจักรกล ที่อิงการเคลื่อนที่ของฟันเฟืองต่างๆ ข้างในชุดระบบที่ได้รับกำลังขับมาจากลานสปริงมาทำให้นาฬิกาเดินได้ นาฬิกาจักรกลได้รับการสร้างมานานหลายร้อยปีจัดแบ่งออกเป็น 2 ประเภทเป็น
- Manual Winding Watch คือนาฬิกาหมุนลาน (ไขลานด้วยมือ) ซึ่งพึ่งพิงการหมุนลานเพื่อดึงให้สปริงลานดึงขึ้น และปางสปริงลานตัวนี้สู่สภาพเดิม เปรียบเสมือนการถ่ายถ่ายเทพลังงานที่ใช้ในการติดเครื่องฟันเฟืองต่างๆ ของระบบและทำให้ตัวเครื่องดำเนินการ
- Automatic Winding Watch (Self-winding watch) คือนาฬิกาออโตเมติก หรือนาฬิกาไขลานอัตโนมัติ หรือตั้งชื่อง่ายๆ ว่าไขลานและปฏิบัติหน้าที่ได้ด้วยตัวเอง นาฬิกาในเหล่านี้จะมีตัวโรเตอร์ (Rotor) คอยสะบัดขึ้นลานให้ ช่วงเวลาที่เราสวมใส่นาฬิกาไว้บนข้อมือตลอด หรือ อยู่ในเครื่องหมุนหรือตู้ไขลานนาฬิกา (Watch winder) ซึ่งแรงเหวี่ยงจากข้อมือและตู้ไขลานจะลุ้นให้โรเตอร์ดำเนินการไม่เว้นส่งผลลัพธ์ให้เกิดการขึ้นลานตลอด นาฬิกาจึงสมรรถเดินได้เป็นนิสัย และจุดสังเกตของนาฬิกากลุ่มถ้ากระทบนี้ตัวเรือนเบาๆ ก็จะได้ยินเสียงโรเตอร์สั่นและแกว่งดังเป็นเสียงกิ๊กแผ่วๆ
- Quartz Watch ที่เรียกกันว่านาฬิกาควอตซ์หรือนาฬิกาอิเล็กทรอนิกส์ คือนาฬิกาที่ต้องใช้แบตเตอรี่หรือถ่านสนับสนุนในการทำหน้าที่ นั่นเอง นาฬิกาสาย นี้ใช้แรงงานไฟฟ้าจากแบตเตอรี่เป็นตัวหมุนเข็มนาฬิกาให้เดินเตือนเวลาหรือโชว์เวลาผ่านระบบเลขดิจิตอลบนหน้าปัดการกำหนด LCD หรือ LED ซึ่งจะใช้พลังงานกระแสไฟบางส่วนส่งข้ามผลึกควอตซ์แล้วรองรับสัญลักษณ์ความถี่ๆทวนกลับออกมาให้ไมโครเซสเซอร์คิดคำนวณข้อสรุปออกมาเป็นเวลา และบังคับการเดินของเข็มอีกทอดหนึ่ง นาฬิกาควอตซ์มีความแม่นยำสูงและค่าไม่แพงมาก สะดวกต่อการใช้งาน แต่ไม่นิยมในหมวดนักเล่นนาฬิกาเท่าไร
นาฬิกาเป็นนวัตกรรมที่อยู่คู่เรื่องเก่าแก่มาอย่างนาน มนุษย์ส่วนมากมีไว้เพื่อใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน แต่ก็ยังมีอีกจำนวนมากที่ซื้อหานาฬิกาเรือนวิจิตรบรรจงมาไว้เก็บรวบรวมและมีตัวเลขเงินหมุนเวียนในวงการนี้อย่างหลาย
Tags : นาฬิกาข้อมูล
