น้ำมันกานพลู (Clove Oil)น้ำมันกานพลูเป็นยังไง น้ำมันกานพลูเป็นน้ำมันหอมระเหยที่สกัดได้จากการกลั่นโดยใช้ละอองน้ำจากพืชที่พวกเราเรียกกันว่าต้นกานพลู ซึ่งชนิดของน้ำมันมีอยู่ 3 จำพวกเป็น
- น้ำมันจากดอกได้มาจากดอกตูมของต้นกานพลู ซึ่งประกอบไปด้วย 60% eugenol, acetyl eugenol, caryophyllene และองค์ประกอบย่อยอื่นๆ
- น้ำมันจากใบที่ได้มาจากใบของต้นกานพลู ประกอบด้วยยูจินอล 82-88% ซึ่งอาจจะมีอะซิเตตน้อยหรือเปล่ามีเลยและยังส่วนประกอบย่อยอื่นๆอีกด้วย
- น้ำมันจากต้นมาจากกิ่งและก็เปลือกต้นของต้านกานพลู ประกอบด้วยยูจินอล 90 - 95% และองค์ประกอบย่อยอื่นๆ
ส่วนลักษณะของน้ำมันกานพลูนั้นจะเป็นของเหลว (น้ำมัน) มีกลิ่นเฉพาะตัวซึ่งจะฉุนบางส่วนมีสีใสถึงเหลืองอ่อน หรือสีเหลืองคละเคล้าน้ำตาลอ่อน น้ำมันกานพลูชอบมีการนำไปใช้เป็นส่วนประกอบของยานวด, น้ำหอม และก็สินค้าอื่นๆรวมถึงใช้สำหรับการแต่งรสของยาเพื่อลดความขมลง แต่ว่าถ้าเกิดเป็นสมุนไพรจากส่วนต่างๆของกานพลูนั้น มีการใช้เป็นยาสมุนไพรกันอย่ากว้างใหญ่และนานาประการในด้านสรรพคุณทางยาในพืชประเภทนี้
สูตรทางเคมีและสูตรโครงสร้าง น้ำมันกานพลู (Clove oil) ได้จากการสกัด ดอก, ใบ เปลือกแล้วก็กิ่ง ของต้นกานพลู โดยผู้กระทำลั่นโดยใช้ละอองน้ำมีน้ำหนักโมเลกุล 205.647 g/mal มีจุดเดือดอยู่ที่ 251 องศาเซลเซียส (Cº) มีจุดวาบไฟที่ > 250 องศาฟาเรนไฮท์ (Fº) มีความไวไฟพอเหมาะพอควร
ที่มาที่ไป/แหล่งที่เจอ น้ำมันกานพลู (Clove oil) เป็นน้ำมันหอมระเหยที่ได้จากวิธีการกลั่นโดยใช้ไอน้ำ (Stream distillation) หลังจากนั้นสกัดแยกน้ำมันกานพลูกับน้ำด้วย dichloromethane แล้วระเหยเอา dichloromethane ออกมา ก็จะได้น้ำมันกานพลู ส่วนลักษณะของต้นกานพลูที่เป็นมูลเหตุของน้ำมันกานพลูนั้นมีลักษณะดังนี้
ชื่อสมุนไพร กานพลู
ชื่อวิทยาศาสตร์ Syzygium aromaticum (L.) Merr. & Perry
ชื่อสกุล MYRTACEAE
ชื่อพ้อง Eugenia caryophyllata Thunb.
Eugenia caryophyllus (Spreng.) Bullock & Harrison,
Eugenia aromatica Kuntze
ชื่ออังกฤษ Clove, Clove tree
ชื่อเขตแดน จันย่าง (ภาคเหนือ)
ลักษณะทั่วไป
- ลำต้น กานพลูเป็นไม้ยืนต้น ไม่ผลัดใบ สูง 5-20 เมตร เรือนยอดทึบ เป็นรูปกรวยคว่ำ แตกกิ่งต่ำ ลำต้นตั้งชัน เปลือกเรียบมีสีน้ำตาลอ่อน มีต่อมน้ามันมาก
- ใบ ใบกานพลู เป็นใบลำพัง ออกเรียงตรงกันข้าม มีก้านใบเล็กเรียว ยาว 1-3 ซม. รูปใบขอบขนานแกมรูปไข่กลับ กว้าง 3-6 เซนติเมตร ยาว 6-13 เซนติเมตร ปลายใบแหลมหรือเรียวแหลม ขอบเรียบ โคนสอบเป็นรูปลิ่ม แผ่นใบด้านบนวาว ตอนล่างของใบมีต่อมเยอะๆ ใบมีเส้นใบเยอะมาก
- ดอก ดอกกานพลูออกเป็นช่อดอกสั้นๆแทงออกบริเวณปลายยอดหรือง่ามใบบริเวณยอด ดอกแตกกิ่งออกเป็นกลุ่ม 3 ช่อ มีจำนวน 6-20 ดอก ดอกมีใบประดับประดารูปสามเหลี่ยม ยาว 2-3 มม. กลีบเลี้ยง 4 กลีบ สีเขียวอมเหลือง รวมทั้งมีสีแดงเล็กน้อย โคนติดกันเป็นหลอดยาว 5-7 มม. กลีบ 4 กลีบ กลีบดอกไม้มีสามเหลี่ยมแกมรูปไข่ ยาว 7-8 มม. มีต่อมน้ำมันมาก กลีบดอกไม้มักหล่นง่าย ข้างในมีเกสรเพศผู้ ก้านชูเกสรยาว 3-7 มม. ก้านเกสรเพศเมียยาวราวๆ 4 มิลลิเมตร ยอดเกสรตัวเมียแบ่งเป็น 2 พู มีรังไข่ 2-3 ห้อง แต่ละห้องมีไข่เยอะๆ
- ผล ผลกานพลู สำเร็จผู้เดียว มี 1 เม็ด มีรูปไข่กลับปนรูปรี ยาว 2-2.5 เซนติเมตร เมื่อแก่จะมีสีแดงเข้มออกคล้ำ
สารสำคัญที่เจอ
- ดอก – Eugenol 72-90 % – Eugenyl acetate 2-27 % – β-caryophyllene 5-12 % – trans-β-caryophyllene 6.3-12.7 % – Vanillin
- ใบ – Eugenol 94.4 % – β-caryophyllene 2.9 %
สารอื่นๆอาทิเช่น methyl salicylate, methyl eugenol, benzaldehyde, methyl amyl ketone และ rhamnetin
ประโยชน์/คุณประโยชน์ น้ำมันกานพลูมีสรรพคุณทางยาเป็น
น้ำมันกานพลู (Clove oil) เป็นยาชาเฉพาะที่ แก้ปวดฟัน โดยใช้สำสีชุบเอามาอุดที่ฟัน ยับยั้งการกระตุก ตะคิว ขับผายลม แก้เจ็บท้อง แก้ท้องขึ้น ผสมยากลั้วคอ ขับลม แก้ท้องขึ้นท้องเฟ้อ ท้องเสีย แก้ไอ ฆ่าเชื้อโรค แก้ชาปลายมือปลายตีน บรรเทาอาการจากแมลงสัตว์กัดต่อย แก้โรคลมหยุดปวด ใช้ผสมกับ เมนทอล เมทิลซาลิไซเลต เป็นยานวดแก้ปวดบวมช้ำ ส่วนคุณประโยช์จากน้ำมันกานพลูมีดังนี้ น้ำมันหอมระเหยจากดอกใช้เป็นส่วนประกอบสารกำจัดศัตรูพืชไล่ยุง หรือใช้ฉีดพ่นกำจัดแมลงซึ่งตรง โดยมี สารยูจีนอล (Eugenol) เป็นตัวที่ออกฤทธิ์สำคัญสำหรับการขวางหลักการทำงานของเอนไซม์ทำให้โปรตีนอื่นๆเสียภาวะไป น้ำมันหอมระเหยของกานพลูใช้สำหรับทำให้ปลาสลบ โดยมีสารออกฤทธิ์ที่สำคัญ คือ ยูจีนอล (Eugenol) ใช้โดยการหยด ใช้น้ำมันกานพลูใช้เป็นส่วนประกอบหรือใช้เป็นยาต้านทานเชื้อแบคทีเรียหลายประเภท น้ำมันจากก้านดอก รวมทั้งดอกกานพลูใช้ในการจัดแจงสาร eugenol, isoeugenol รวมทั้งvanillin แล้วก็น้ำมันที่เหลือใช้ในการทำสบู่ น้ำมันหอมระเหยจากกานพลูใช้เป็นส่วนผสมของยาสีฟัน และก็น้ำยาบ้วนปาก น้ำมันหอมระเหยจากกานพลูใช้สำหรับแต่งกลิ่นรสของกิน รวมทั้งใช้เป็นวัตถุกันเสีย
ส่วนประโยชน์แล้วก็สรรพคุณทางยาของส่วนต่างๆของต้นกานพลูนั้นมีดังนี้ ตำราเรียนยาไทย ดอก รสเผ็ด กระจายเสมหะ แก้เสลดเหนียว แก้เลือดออกตามไรฟัน แก้ปวดฟัน ดับกลิ่นปาก แก้โรคหืด เป็นยาทำให้ร้อนเมื่อถูกผิวหนังทำให้ชา เป็นยาฆ่าเชื้อ แก้ปวดฟัน แก้รำมะนาด แก้ปวดท้อง มวนในลำไส้ แก้ลม แก้เหน็บชา แก้พิษเลือด พิษน้ำเหลือง ขับน้ำคาวปลา ทำอุจจาระให้ปกติ แก้ธาตุทั้ง 4 พิการ แก้ปวดท้อง แก้ท้องขึ้น อาหารไม่
ย่อย อ้วกอ้วก แก้จุกเสียด แก้ท้องเดิน ขับผายลม กดลมให้ลงสู่เบื้องต่ำ แก้สะอึก แก้ซางต่างๆขับระดู ใน ”พิกัดตรีพิษจักร” คือการจำกัดปริมาณตัวยาที่มีรสซึมซาบไวดังกงจักร 3 อย่าง มี ผลผักชีล้อม ผลจันทน์เทศ แล้วก็กานพลู คุณประโยชน์แก้ลม แก้พิษเลือด แก้ธาตุทุพพลภาพ บำรุงโลหิต ”พิกัดตรีคันธวาต” คือการจำกัดปริมาณตัวยาที่มีกลิ่นหอมสดชื่นแก้ลม 3 อย่าง มี ผลเร่วใหญ่ ผลจันทน์เทศ และก็กานพลู มีสรรพคุณ แก้ธาตุทุพพลภาพ แก้ไข้อันกำเนิดแต่ดี แก้จุกเสียด บัญชียาจากสมุนไพร: ที่มีการใช้ตามองค์ความรู้เริ่มแรก ตามประกาศ คณะกรรมการแห่งชาติด้านยา มีการใช้กานพลู ในยารักษากรุ๊ปอาการทางระบบไหลเวียนเลือด (แก้ลม) ปรากฏในตำรับ”ยาหอมเทพจิตร” และตำรับ ”ยาหอมนวโกฐ” โดยมีส่วนประกอบของกานพลูร่วมกับสมุนไพรจำพวกอื่นๆในตำรับ มีคุณประโยชน์ในการแก้ลมตาลาย แก้อาการหน้ามืด ตาลาย ใจสั่น คลื่นเหียน อาเจียน แก้ลมจุกแน่นในท้อง ตำรับยารักษากลุ่มอาการทางระบบของกิน ประกอบด้วย “ยาธาตุบรรจบ” มีส่วนประกอบของกานพลูร่วมกับสมุนไพรจำพวกอื่นๆในตำรับ มีคุณประโยชน์ทุเลาอาการท้องอืดเฟ้อ รวมทั้งอาการท้องร่วงที่ไม่มีสาเหตุมาจากการต่อว่าดเชื้อ และก็ตำรับ “ยาประสะกานพลู” มีกานพลูเป็นส่วนประกอบหลัก แล้วก็มีสมุนไพรประเภทอื่นๆในตำรับ มีคุณประโยชน์ทุเลาอาการปวดท้อง จุกเสียด แน่นเฟ้อจากอาหารไม่ย่อย เพราะธาตุแตกต่างจากปกติ
การศึกษาเล่าเรียนทางเภสัชวิทยา- ฤทธิ์เป็นยาชาเฉพาะที่ กานพลูมีสาร eugenol ซึ่งมีฤทธิ์เป็นยาชาเฉพาะที่ มีการใช้น้ำมันกานพลูเป็นส่วนผสมในตำรับยาเพื่อลดลักษณะของการปวด นอกนั้นสาร eugenol ในน้ำมันกานพลูยังออกฤทธิ์เป็นยาสลบในปลาอีกหลายอย่าง
- สารสกัดน้ำจากดอก จากผล แล้วก็จากเปลือกต้น แล้วก็น้ำมันกานพลู มีฤทธิ์ลดการอักเสบ โดยไปยั้งการสังเคราะห์ prostaglandin โดยยั้งเอนไซม์ cyclooxygenase-1, cyclooxygenase-2 และเพิ่มการสังเคราะห์ nitric oxide
- ฤทธิ์ต่อต้านเชื้อแบคทีเรียอันเป็นปัจจัยอาการแน่นจุกเสียดจากท้องร่วง รวมทั้งแผลในกระเพาะ สารสกัดด้วยเอทานอล สารสกัดด้วยเอทานอล:น้ำ ในอัตราส่วน 3:1 สารสกัดด้วยแอลกอฮอล์ เมทานอลรวมทั้งน้ำจากดอก สารสกัดด้วยแอลกอฮอล์จากดอกที่กลั่นเอาน้ำมันหอมระเหยออกแล้ว และก็น้ำมันกานพลู มีฤทธิ์ยับยั้งแบคทีเรียที่เป็นต้นเหตุของอาการแน่นจุกเสียด อย่างเช่น Escherichia coli , Salmonella typhi , S. typhosa, S. enteritidis, S. paratyphi, Shigella, Sh. paradysenteriae, Sh. dysenteriae, Sh. flexneri, Bacillus anthracis, B. subtilis, B. mesentericus, B. cereus, Proteus vulgaris, Rabbit Cholera, Vibrio comma, V. cholerae, V. parahemolyticus, Helicobacter pyroli และ Clostridium botulinum
- ฤทธ์ต่อต้านการเกิดแผนในกระเพาะ มีการทดลองฤทธิ์สำหรับเพื่อการกระตุ้นรูปแบบการทำงานของไส้ในหลอดทดลอง โดยใช้ไส้กระต่าย เทียบกับ acetylcholine 5.5 x 10(-5) M ซึ่งสารสกัดกานพลูด้วยการต้ม ความเข้มข้น 200-6400 μg/ml มีฤทธิ์กระตุ้นการทำงานของไส้ได้น้อยกว่า acetylcholine และก็เมื่อมีการให้สารสกัดกานพลูร่วมกับ atropine sulphate พบว่าจะมีฤทธิ์ในกระตุ้นการเคลื่อนไหวของไส้ได้น้อยลง
- ฤทธิ์ต้านทานการบีบตัวของลำไส้ การทดลองฤทธิ์ต้านการบีบตัวของไส้สัตว์ทดสอบของน้ำมันกานพลู ทำในหลอดทดลอง ลำไส้ถูกรั้งนำให้มีการบีบตัวโดยใช้สารหลากหลายประเภท ดังเช่นว่า acetylcholine (ใช้ไส้หนูแรทส่วน duodenum), barium chloride, histamine (ใช้ไส้ส่วน ileum ของหนูตะเภา) และก็ nicotine (ใช้ลำไส้กระต่ายส่วน jejunum)ซึ่งสามารถยับยั้งการบีบตัวของสำไส้ได้ 20-40%, 40-60%, >60% และ >60% เป็นลำดับ
- ฤทธิ์คุ้มครองปกป้องเยื่อบุกระเพาะ น้ำมันกานพลู และก็สาร eugenol ในกานพลู กระตุ้นให้เยื่อบุเซลล์กระเพาะอาหารมีการหลั่งสารมูก (mucin) ออกมาเพื่อคุ้มครองเยื่อบุกระเพาะ
- น้ำมันสกัดจากกานพลูความเข้มข้น 30 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตรสามารถยับยั้งการก้าวหน้าของ Lactococcus garvieae ในอาหารเลี้ยงเชื้อได้ เมื่อนำของกินปลาที่ผสมน้ำมันกานพลูในอัตราส่วน 3% (w/w) มาเลี้ยงปลานิล ทำให้ปริมาณการตายเนื่องด้วยการต่อว่าดเชื้อ L. garvieae ในปลานิลลดน้อยลง
ในส่วนของการศึกษาเล่าเรียนทางคลินิกมีดังนี้ ฤทธิ์ทำให้ผิวหนังชา การศึกษาฤทธิ์ทำให้ผิวหนังชาของสารสกัดของกานพลูเทียบกับยาชา benzocaine ในอาสาสมัคร 73 คน โดยอาสาสมัครกลุ่มที่ 1ได้รับเจลที่มีส่วนผสมของสารสกัดกานพลู จำนวน 2 กรัม (40% ผงกานพลูผสมกับ 60% glycerine) กรุ๊ปที่ 2 ได้รับเจลที่มีส่วนผสมของ 20% benzocaine ปริมาณ 2 กรัม ทาบนเยื่อบุกระพุ้งแก้ม กลุ่มที่ 3 ได้รับยาหลอก เมื่อเวลาผ่านไป 5 นาที ก็เลยทำการทดสอบฤทธิ์ โดยการแทงเข็มบริเวณที่ทา แล้ววัดระดับความปวด (pain score) ผลของการเปรียบเทียบระหว่างสารสกัดกานพลู และก็ benzocaine พบว่าสามารถลดการปวดได้อย่างเป็นจริงเป็นจัง (p=0.005) และก็ให้ผลไม่ต่างอะไรกัน นอกเหนือจากนี้
พบว่า สารสกัดกานพลูสามารถที่จะเพิ่มความเสี่ยงสำหรับการเกิดภาวะเลือดออกได้ ขณะใช้ร่วมกับยาต้านทานเกล็ดเลือด แล้วก็บางทีอาจเพิ่มระดับของยากันชัก phenytoin ในเลือดได้
การเล่าเรียนทางพิษวิทยาการทดสอบพิษกระทันหันของสารสกัดดอกด้วยเอทานอล 50% โดยให้หนูกินในขนาด 10 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโล (คิดเป็น 16,667 เท่า เปรียบเทียบกับขนาดรักษาในคน) ตรวจไม่เจออาการเป็นพิษ แต่เมื่อให้โดยการฉีดเข้าใต้ผิวหนังหนู พบว่าขนาดที่ทำให้สัตว์ทดลองตายครึ่งเดียวคือ 6.184 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม
การเรียนรู้การเกิดพิษเฉียบพลันของสารสกัด eugenol จากดอกกานพลู ศึกษาค้นคว้าในหนูแรท สายพันธุ์ Sprague-Dawley แบ่งตัวทดลองออกเป็น 4 กลุ่ม กลุ่ม 1,2,3 ได้รับสาร eugenol ความเข้มข้น 2.58, 1.37, 0.77 มก./ล. เป็นลำดับ กลุ่มที่ 4 คือกรุ๊ปควบคุม กระทำทดลองโดยการพ่นสารทดสอบให้หนูทดลองสูดดมเป็นเวลา 4 ชั่วโมง แล้วติดตามอาการของหนูเป็นเวลา 14 วัน ผลการทดสอบไม่เจอการตายของหนู ส่วนอาการ แล้วก็การกระทำ พบว่าตัวทดลองมีน้ำลายไหลระดับปานกลาง มีลักษณะอาการกระวายกระวน และก็หายใจติดขัด แต่อาการพวกนี้หายเองได้ภายในช่วงเวลา 1 วัน แม้กระนั้นเมื่อให้สารนี้ทางเส้นเลือดดำแก่หนูแรท ในขนาดเข้มข้น 6.25 โมล/ลิตร พบว่าหนูทดลองมีลักษณะอาการหายใจล้มเหลวกะทันหัน น้ำหลากปอด และก็เลือดออกที่ปอด
การฉีด eugenol เข้าระบบไหลเวียนโลหิตโดยตรง จะก่อให้ความดันเลือดและก็การเต้นของหัวใจลดน้อยลงครู่เดียว โดยไม่ทำให้อัตราการเต้นของหัวใจเปลี่ยน eugenol สามารถทำลายโปรตีนในเซลล์ของเยื่ออ่อนในปาก การจับตัวของเซลล์ลดลง บวม รวมทั้งเกิดเป็นไต ชั้นใต้หนังกำพร้าบวมแล้วก็กล้ามอ่อนแอ เมื่อป้อนน้ำมันจากใบขนาด 40 มก./กก. ให้หนูแรทเพศเมียที่ตั้งท้องได้ 1-10 วันพบว่ามีฤทธิ์ยับยั้งการฝังตัวของตัวอ่อนจำนวนร้อยละ 20
ขนาด/จำนวนที่ควรใช้ เนื่องจาก
น้ำมันกานพลู (Cove oil) นั้นโดยมากแล้วนิยมใช้เป็นส่วนประกอบกับภัณฑ์อื่นด้วยเหตุนี้ขนาดรวมทั้งจำนวนที่ควรใช้ของน้ำมันกานพลู (Cove oil) ดังนี้ สำหรับเพื่อการใช้ผสมยาสีฟันนั้นควรที่จะใช้ราว0.1-0.5% ใช้ผสมยาดม ยาหม่อง ควรจะใช้โดยประมาณ 3-5% ส่วนสำหรับในการใช้ทำยาสลบปลาควรที่จะใช้ 10-30% (กับเอทิลแอลกอฮอลส์) ส่วนการใช้กานพลูรักษาลักษณะของการปวดฟันตามคำแนะนำของกระทรวงสาธารณสุขนั้น ให้ กลั่นเอาเฉพาะส่วนน้ำมันใช้ใส่ฟัน หรือใช้อีกทั้งดอกบดแล้วอมไว้ตรงรอบๆฟันที่ปวด เพื่อหยุดลักษณะของการปวดฟัน ตำกานพลูพอแหลก ผสมกับเหล้าขาวเพียงเล็กน้อยเพียงพอเฉอะแฉะ ใช้สำลีจิ้มอุดฟันที่ปวดและก็ใช้แก้โรครำมะนาด เอาดอกกานพลูแช่เหล้าหยอดฟัน ส่วนการใช้น้ำมันหอมระเหย(น้ำมันกานพลู) ที่ใช้สำหรับขับลม รวมทั้งบรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ 0.05-0.2 ซีซี อนึ่ง การใช้กานพลูในปริมาณมากทำให้เลือดแข็งตัวช้าลง ก็เลยต้องระมัดระวังการใช้ร่วมกับยาที่มีฤทธิ์ต้านการแข็งตัวของเลือด อาทิเช่น warfarin, aspirin, heparin ฯลฯ รวมทั้งระวังการใช้ร่วมกับยาต่อต้านการอักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs; ดังเช่นว่า ibuprofen), รวมทั้งระวังการใช้ร่วมกับสมุนไพรหรือยาที่ทำให้เกล็ดเลือดต่ำ แล้วก็ยาลดน้ำตาลในเลือด ยกตัวอย่างเช่น insulin, metformin
ข้อแนะนำ/ข้อควรพิจารณา - สาร eugenol จากน้ำมันกานพลูที่มีความเข้มข้นสูงอาจทำให้เกิดการเคืองต่อผิวหนังได้แม้ใช้ในปริมาณที่สูง รวมทั้งใช้ติดต่อกัน
- การใช้น้ำมันกานพลูเพื่อรักษาอาการปวดฟันหรือใช้เพื่อระงับกลิ่นปากโดยตรง รวมทั้งใช้ในจำนวนสูงหรือใช้ต่อเนื่องกันบ่อยมาก อาจส่งผลให้ระคายเคืองต่อเหงือก แล้วก็เยื่อบุในโพรงปากได้
- สาร eugenol สามารถออกฤทธิ์ต่อต้านรูปแบบการทำงานของเกล็ดเลือดได้ จึงควรหลบหลีกการใช้ร่วมกับยาในกรุ๊ป anticoagulant แล้วก็ยากลุ่ม NSADs
- ไม่สมควรใช้ดอกกานพลูในหญิงตั้งครรภ์ หญิงให้นมลูก เด็ก ผู้ป่วยโรคตับไต แล้วก็ผู้ป่วยโรคเบาหวาน
เอกสารอ้างอิง- กันยารัตน์ ศึกษากิจ,2557.ฤทธิ์ทางชีวภาพของน้ำมันและสารสกัดจากดอกกานพลูในการบรรเทาอาการปวดไมเกรนและอาการข้างเคียงในสัตว์ทดลอง.
- การพลู,ฐานข้อมูลเครื่องยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.(ออนไลน์)เข้าถึงได้จาก
- กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. 2546. ประมวลผลงานวิจัยด้านพิษวิทยา ของสถาบันวิจัยสมุนไพร เล่ม 1.โรงพิมพ์การศาสนา:กรุงเทพมหานคร. http://www.disthai.com/
- กานพลู.บทความเผยแพร่ความรู้สู่ประชาชน.สำนักงานข้อมูลสมุนไพร.คณะเภสัชศาสตร์มหาวิทยาลัยมหิดล.
- สุนีย์ จันทร์สกาวและวรรณนรี เจริญทรัพย์,2543.การตรวจสอบคุณภาพกานพลูและผลิตภัณฑ์ยาเตรียมสมุนไพรที่มีการพลูเป็นส่วน ประกอบ.รายงานการวิจัย ปี พ.ศ.2543.
- นพมาศ สุนทรเจริญนนท์, นงลักษณ์ เรืองวิเศษ. วิเคราะห์ วิจัย คุณภาพเครื่องยาไทย. คอนเซ็พท์ เมดิคัส จำกัด: กรุงเทพมหานคร, 2551.
- Kamatou GP, Vermaak I, Viljoen AM. Eugenol-From the Remote Maluku Islands to the International Market Place: A Review of a Remarkable and Versatile Molecule. Molecules 2012:17;6953-6981.
- Clove oil. วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี.
- Perry LM. Assessment report on Syzygium aromaticum (L.). European Medicines Agency;London. 2011.
