กระเทียมลักษณะทางด้านกายภาพแล้วก็เคมีที่ดี: จำนวนน้ำไม่เกิน 68% w/w จำนวนเถ้ารวมไม่เกิน 2.5% w/w ปริมาณขี้เถ้าที่ไม่ละลายในกรดไม่เกิน 1% รวมทั้งจำนวนสารสกัดเฮกเซน แอลกอฮอล์ แล้วก็น้ำ ราว 0.52, 0.50 และก็ 15% w/w ตามลำดับ เภสัชตำรับอังกฤษกำหนดปริมาณสาร alliin ไม่น้อยกว่า 0.45 % w/w
คุณประโยชน์: ตำรายาไทยใช้หัว
กระเทียมเป็นยาขับลม แก้ลมจุกเสียด แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ แก้ธาตุพิการ ของกินไม่ย่อย ขับเสลด ขับเหงื่อ ลดไขมัน รักษาปอด แก้ปอดทุพพลภาพ แก้อุจจาระเป็นมูกเลือด บำรุงธาตุ กระจายโลหิต ขับฉี่ แก้บวมพุพอง ขับพยาธิ แก้ตาปลา แก้ตาแดง น้ำตาไหล ตามัว รักษาโรคลักปิดลักเปิด รักษามะเร็งคุด รักษาริดสีดวง แก้ไอ คุมกำเนิด แก้สะอึก บำบัดรักษาโรคในอก แก้พรรดึก รักษาฟันเป็นรำมะนาด แก้หูอื้อ แก้อัมพาต ลมเข้าข้อ แก้อาการชักกระตุกของเด็ก พอกหัวเหน่าแก้ขัดเบา รักษาวัณโรค แก้โรคประสาท แก้หืด แก้ปวดมวนในท้อง บำรุงสุขภาพทางกามคุณ ขับเลือดระดู บำรุงเส้นประสาท แก้ไข้ แก้บวมช้ำ แก้ปวดกระบอกตา แก้โรคในปาก แก้หวัดคัดจมูก แก้ไข้เพื่อเสลด ทำให้ผมเงางาม บำรุงเส้นผมให้ดกดำ ใช้ภายนอก รักษาแผลเรื้อรัง รักษากลากเกลื้อน แก้โรคผิวหนัง ทาด้านนอกบรรเทาอาการปวดบวมตามข้อเพราะเป็นยาพอกให้ร้อน ใช้พอกตรงที่ถูกแมลง ตะขาบ แมงป่องต่อยเป็นส่วนประกอบในตำรับยาเหลืองปิดสมุทร (แก้ท้องเสีย), ยาประสะไพล (ขับน้ำคาวปลา ในสตรีข้างหลังคลอด), ยาธาตุบรรจบ (แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ ท้องเดิน ใช้กระเทียม 3 กลีบ ทุบชงน้ำร้อน ใช้เป็นน้ำกระสายยา สำหรับยาผง)
บัญชียาจากสมุนไพร: ที่มีการใช้ตามองค์ความรู้เริ่มแรก ตามประกาศคณะกรรมการปรับปรุงระบบยาแห่งชาติ ในบัญชียาหลักแห่งชาติ เจาะจงการใช้กระเทียมในตำรับ “ยาแก้ลมอัมพฤกษ์” มีส่วนประกอบของหัว
กระเทียมร่วมกับสมุนไพรชนิดอื่นๆในตำรับ มีคุณประโยชน์ทุเลาอาการปวดตามเส้นเอ็น กล้าม มือ เท้า ตึงหรือชา ตำรับ "ยาประสะไพล" มีส่วนประกอบของหัวกระเทียมร่วมกับสมุนไพรชนิดอื่นๆในตำรับ มีสรรพคุณรักษาเมนส์มาไม่บ่อยนักหรือมาน้อชูว่าธรรมดา ทุเลาอาการปวดประจำเดือน รวมทั้งขับน้ำคาวปลาในหญิงข้างหลังคลอดบุตร
แบบและก็ขนาดวิธีใช้ยา:
กระเทียมสด 2-5 กรัมต่อวัน กระเทียมแห้ง 0.4-1.2 กรัมต่อวัน น้ำมันกระเทียม 2-5 มก.ต่อวัน สารสกัด 300-1,000 มิลลิกรัมต่อวัน หรือแบบอย่างยาอื่นๆที่มีสาร alliin 4-12 มก.หรือสาร allicin 2-5 มิลลิกรัม
ขนาดและก็วิธีการใช้สำหรับอาการท้องอืดท้องอืดแน่นจุกเสียด:
ใช้กระเทียม 5-10 กลีบ ซอกซอยละเอียด กินหลังอาหาร หรือพร้อมของกิน
ขนาดและการใช้สำหรับรักษาขี้กลากเกลื้อน:
ฝานกระเทียมเช็ดบ่อยๆบริเวณที่เป็น หรือตำแล้วขยี้ทาบริเวณที่เป็น วันละ 2 ครั้ง ก่อนที่จะทายาใช้ไม้บางๆเล็กๆที่ได้ฆ่าเชื้อโรคแล้ว (โดยการแช่ในแอลกอฮอล์ 70% หรือต้มในน้ำเดือด 10-15 นาที) ขูดรอบๆที่เป็น ให้ผิวหนังแดงๆก่อนทา เพื่อให้ตัวยาซึมลงไปได้ดีขึ้น เมื่อหายแล้วให้ทายาต่ออีก 7-10 วัน
ขนาดรวมทั้งวิธีใช้สำหรับแก้ไอ: แบบเรียนยาไทยให้ใช้กระเทียม แล้วก็ขิงสดอย่างละเสมอกันตำละเอียด ละลายน้ำอ้อยสด คั้นเอาน้ำจิบแก้ไอ กัดเสลด ทำให้เสลดแห้ง แบบเรียนยาไทยบางตำรับให้คั้นกระเทียมกับน้ำมะนาวเพิ่มเกลือใช้จิดหรือกวาดคอ
องค์ประกอบทางเคมี: น้ำมันหอมระเหย ราว 0.1-0.4% มีองค์ประกอบหลักคือ allicin ajoene alliin allyldisulfide diallyldisulfide ซึ่งเป็นสารประกอบกรุ๊ปกรุ๊ป organosulfur สารในกลุ่มนี้ที่เจอในกระเทียมดังเช่นว่า สารกลุ่ม S-(+)-alkyl-L-cysteine sulfoxides , alliin 1% , methiin 0.2% , isoalliin 0.06% และก็ cycloalliin 0.1% และสารที่ไม่ระเหยคือ สารกรุ๊ป gamma-L-glutamyl-S-alkyl-L-cysteines , gamma-glutamyl-S-trans-1-propenylcysteine 0.6% รวมทั้ง gamma-glutamyl-S-allylcysteine รวมโดยประมาณ 82% ของสารกลุ่ม organosulpur ทั้งหมดทั้งปวง ส่วนสารกลุ่ม thiosulfinates (allicin) สารกรุ๊ป ajoenes (E-ajoene และ Z-ajoene) สารกรุ๊ป vinyldithiins (2-vinyl-(4H)-1,3-dithiin , 3-vinyl-(4H)-1,2-dithiin) รวมทั้งสารกลุ่ม sulfides (diallyl disulfide , diallyl trisulfide) ซึ่งเป็นสารที่ไม่ได้พบในธรรมชาติแต่มีต้นเหตุที่เกิดจากการเสื่อมสภาพของสาร allin ซึ่งถูกสลายตัวด้วยโปรตีนที่ทำหน้าที่เร่งปฏิกิริยาเคมี alliinase จากนั้นจึงเกิดการรวมตัวกันใหม่ได้สาร allicin ซึ่งเป็นสารที่ไม่เสถียร ย่อยสลายได้สารกรุ๊ป sulfides อื่นๆโดยเหตุนี้กระเทียมที่ผ่านขั้นตอนสกัด การกลั่นน้ำมัน หรือความร้อน สารประกอบโดยมากที่พบเป็นสารกรุ๊ป diallyl sulfide , diallyl disulfide , diallyl trisulfide รวมทั้ง diallyl tetrasulfide ส่วนกระเทียมที่ผ่านกระบวนการหมักในน้ำมัน สารประกอบที่เจอส่วนมากเป็น 2-vinyl-(4H)-1,3-dithiin , 3-vinyl-(4H)1,2-dithiin , E-ajoene แล้วก็ Z-ajoene จำนวนของ alliin ที่พบในกระเทียมสด ราว 0.25-1.15% สารกลุ่มอื่นๆที่เจอ ตัวอย่างเช่น สารเมือก แล้วก็ albumin, scordinins, saponins 0.07% , beta-sitosterol 0.0015%, steroids, triterpenoids และ flavonoids
การศึกษาทางเภสัชวิทยา: ฤทธิ์ปกป้องรักษาตับจากสารพิษ การทดสอบป้อนสาร diallyl disulfide (DADS) จาก
กระเทียมให้แก่หนูขาว ขนาดวันละ 50 และ 100 มก./กิโลกรัม น้ำหนักตัว ในหนูแต่ละกลุ่ม นานติดต่อกัน 5 วัน ก่อนรั้งนำให้ตับมีการเสียหายด้วยสาร carbon tetrachloride (CCl4) พบว่า DADS ทั้งสองขนาดสามารถคุ้มครองป้องกันตับเป็นพิษได้ การวิเคราะห์ลักษณะทางจุลกายตอนศาสตร์พบว่าสามารถยับยั้งความเสื่อมโทรมของเซลล์ตับ โดยลดหลักการทำงานของโปรตีนที่ทำหน้าที่เร่งปฏิกิริยาเคมี aspartate transaminase (AST) รวมทั้ง alanine transaminase (ALT) ในตับลงได้ ลดการแสดงออกของโปรตีนที่เกี่ยวพันในกระบวนการอักเสบ รวมทั้งการเสียชีวิตของเซลล์ตับ ยกตัวอย่างเช่น Bax, cytochrome C, caspase-3, nuclear factor-kappa B, I kappa B alpha นอกเหนือจากนั้นยังมีผลเพิ่มการแสดงออกของโปรตีน และก็เอนไซม์ที่เกี่ยวในขั้นตอนต่อต้านอนุมูลอิสระ ตัวอย่างเช่น catalase, superoxide dismutase, glutathione peroxidase, glutathione reductase, glutathione S-transferase ผลจากการศึกษาเล่าเรียนทำให้เห็นว่า สาร DADS จาก
กระเทียมมีฤทธิ์ต้านทานอนุมูลอิสระและก็ปกป้องตับจากพิษ โดยกลไกกระตุ้นแนวทางการทำงานของ nuclear factor E2-related factor 2 (Nrf2) ซึ่งเป็น transcription factor หรือโปรตีนที่ควบคุมการแสดงออกของยีนที่ปฏิบัติภารกิจปกป้องเซลล์ แล้วก็เนื้อเยื่อจากอนุมูลออกซิเจนที่ว่องไวต่อปฏิกิริยา การกระตุ้น Nrf2 มีผลเหนี่ยวนำการสร้างโปรตีนที่ทำหน้าที่เร่งปฏิกิริยาเคมีต้านอนุมูลอิสระ รวมทั้งสร้างเอนไซม์ในระบบการกำจัดสารพิษออกจากร่างกายในขั้นตอนที่ 2 (detoxifying Phase II enzyme) และก็ยับยั้ง nuclear factor-kappa B มีผลให้ลดการผลิตสารที่เกี่ยวโยงกับการอักเสบลง แล้วก็ปกป้องตับจากสารพิษได้ (Lee, et al, 2014)
ฤทธิ์ต้านการอักเสบ ศึกษาฤทธิ์ต้านการอักเสบของสารสกัดน้ำโดยไม่ผ่านความร้อน (raw garlic) และสารสกัดกระเทียมที่ผ่านการต้มแล้ว นำมาทดสอบในหลอดทดสอบ โดยใช้เนื้อเยื่อของกระต่าย พบว่า raw garlic สามารถยั้งโปรตีนที่ทำหน้าที่เร่งปฏิกิริยาเคมี cyclooxygenase (ที่นำมาซึ่งการผลิตสารอักเสบ) แบบ non-competitive แล้วก็ irreversible จากการเรียนรู้พบว่า raw garlic สามารถยับยั้งโปรตีนที่ทำหน้าที่เร่งปฏิกิริยาเคมี cyclooxygenase ได้ โดยมีค่า IC50 ต่อเกล็ดเลือด,ปอด และเส้นเลือดแดงในกระต่ายเท่ากับ 0.35, 1.10 และก็ 0.90 mg ในตอนที่กระเทียมที่ต้มแล้วมีฤทธิ์ยับยั้ง cyclooxygenase ได้น้อยเมื่อเปรียบเทียบกับกระเทียมที่ไม่ผ่านความร้อน เนื่องจากว่าส่วนประกอบสำคัญในกระเทียมนั้นถูกทำลายในระหว่างที่ให้ความร้อน จากผลการศึกษาวิจัยทำให้เห็นว่ากระเทียมน่าจะมีสาระสำหรับการคุ้มครองป้องกันโรคเส้นเลือดตันได้ (Ali, 1995)
จากการรวบรวมงานศึกษาเรียนรู้วิจัย ที่ศึกษาเล่าเรียนฤทธิ์ต่อต้านการอักเสบของกระเทียม โดยสรุปพบว่ากระเทียมมีฤทธิ์ต่อต้านการอักเสบผ่านหลายกลไก ดังต่อไปนี้เป็น ต่อต้านการอักเสบผ่าน T-cell lymphocytes โดยไปยับยั้ง SDF1a-chemokine-induced chemotaxis ส่งผลให้การมารวมกลุ่มกันของสารที่นำไปสู่การอักเสบลดลง, ยั้ง transendothelial migration of neutrophils ส่งผลให้ลดการเคลื่อนที่ของเม็ดเลือดขาวชนิด neutrophil ในกรรมวิธีการอักเสบลง, ยั้งการหลั่งสาร TNFα ซึ่งเป็นสารเริ่มในกระบวนการอักเสบ, กดการสร้างอนุมูลไนโตรเจนที่รวดเร็วต่อการเกิดปฏิกิริยาการอักเสบ แล้วก็การทำงานผ่าน ERK1/2 อีกทั้ง 2 กลไก ดังเช่นว่า การขัดขวาง phosphatase-activity (directly related with ERK1/2 phosphorylation) และก็การเพิ่ม phosphorylation of ERK1/2 kinase (ผ่านทาง p21ras protein thioallylation) ส่งผลทำให้การอักเสบต่ำลง (Martins, et al, 2016)
ฤทธิ์ต่อต้านเชื้อแบคทีเรีย การทดลองความสามารถในการต้านทานเชื้อ Escherichia coli ซึ่งป็นเชื้อก่อโรคทางเดินอาหาร ของสารสกัดหัวกระเทียมด้วย เอทานอล เมทานอล อะซิโตน รวมทั้งการสกัดสดโดยแนวทางบังคับแบบเย็น โดยใช้วิธี microdilution broth susceptibility test พบว่าการสกัดสดมีค่า MIC และก็ค่า MBC น้อยที่สุด (3.125กรัมต่อลิตร) และก็รองลงมาคือ สารสกัดจากตัวทำละลาย เอทานอล เมทานอล แล้วก็อะซิโตน ให้ค่า MIC รวมทั้ง MBC เสมอกัน (6.25กรัมต่อลิตร) แปลว่าสารสกัดสดมีทรัพย์สมบัติสำหรับในการยั้ง และฆ่าเชื้อแบคทีเรียเยี่ยมที่สุด เนื่องด้วยในกระเทียมสดมี allin เป็นสารประกอบกำมะถันที่สำคัญ เมื่อกระเทียมสดถูกบด หรือผ่านขั้นตอนดัดแปลง allinase จะถูกปลดปล่อยออกมาจากข้างใน vacuole ของเซลล์ และก็อาศัยน้ำเป็นกลไกสำหรับในการทำปฏิกิริยาได้เป็น allicin ซึ่งเป็นสารที่มีความรู้ความสามารถสำหรับเพื่อการยั้งเชื้อจุลินทรีย์ ซึ่งกระบวนการสกัดสดช่วยให้วิธีการทำปฏิกิริยาระหว่างสาร allin แล้วก็ allinase ดียิ่งขึ้น ด้วยเหตุว่าต้องใช้เวลาสำหรับในการบีบเค้นน้ำกระเทียมซึ่งช่วงเวลาดังที่กล่าวมาข้างต้นช่วยทำให้แนวทางการทำปฏิกิริยาระหว่างสารเพิ่มมากขึ้น อาจจะทำให้ได้ allicin เพิ่มขึ้น (ภรเจริญ และรังสินี, 2554)
ฤทธิ์ต่อต้านอนุมูลอิสระ เมื่อนำสารสกัด
กระเทียมที่ได้จากการบ่มสกัด (aged garlic extract (AGE) ด้วย 20 % เอทานอล ตรงเวลา 20 เดือน ที่อุณหภูมิห้อง เอามาทดลองการต่อต้านการเกิดปฏิกิริยาออกซิเดชันของไลโปโปรตีนประเภทความหนาแน่นต่ำ หรือต้านการเกิด oxidized LDL (ซึ่งเป็นต้นเหตุหนึ่งที่ก่อให้เกิดภาวการณ์เส้นเลือดแดงแข็งตัว) โดยนำ LDL ที่แยกได้จากคนมาทดลองในภาวะที่มีหรือไม่มี AGE โดยใช้ CuSO4 และ 5-lipoxygenase เหนี่ยวนำให้เกิด oxidized LDL รวมทั้งทดลองสารสกัดของ AGE ผลการทดลองพบว่า AGE มีฤทธิ์ต้านทานอนุมูลอิสระโดยลดการผลิต superoxide ion (อนุมูลอิสระของออกซิเจน) แล้วก็ลดการเกิด lipid peroxide (ออกซิเดชันของไขมัน) โดย AGE 10%v/v เมื่อใช้น้ำเป็นตัวทำละลาย สามารถยั้งการเกิด superoxide ได้อย่างสมบูรณ์ ส่วนสารสกัด 10% v/v จาก diethyl ether ของ AGE ได้ผล 34% ฤทธิ์ลดการเกิด lipid peroxidation ของ LDL พบว่าสารสกัด 10% v/v จาก diethyl ether ลดการเกิด lipid peroxidation ที่เกิดจากการเหนี่ยวนำของ Cu2+ แล้วก็ 5-lipoxygenase ได้ 81% รวมทั้ง 37% ตามลำดับ สรุปได้ว่า AGE ส่งผลยั้งการเกิด oxidation ของ LDL โดยลดการผลิต superoxide และก็ยั้งการเกิด lipid peroxide ด้วยเหตุดังกล่าว AGE จึงอาจมีบทบาทสำหรับเพื่อการคุ้มครองปกป้องการเกิดภาวะเส้นโลหิตแดงแข็งตัว (atherosclerotic disease) ได้ (Dillon, et al, 2003)
การศึกษาเล่าเรียนฤทธิ์ต้านทานอนุมูลอิสระของสารสกัดหัวกระเทียมด้วย เอทานอล เมทานอล อะซิโตน และการสกัดสดโดยวิธีบีบคั้นแบบเย็น ทดลองโดยกรรมวิธีการยั้งอนุมูลอิสระ DPPH, การต้านออกซิไดส์จากสาร hydrogen peroxide (hydrogen peroxide (H2O2) scavenging activity ผลของการทดสอบฤทธิ์ยับยั้งอนุมูลอิสระ DPPH พบว่าการสกัด
กระเทียมด้วยตัวทำละลายอะซิโตน ให้ค่า IC50 น้อยที่สุด เท่ากับ 3.58±0.02 mg/ml รองลงมา ได้แก่ สารสกัดเมทานอล เอทานอล และการสกัดสด เป็นลำดับ โดยมีค่า IC50 เท่ากับ 3.72±0.03, 4.47±0.20 และก็ 55.36±3.96 mg/ml เป็นลำดับ ผลของการต่อต้านสารออกสิไดซ์ที่รุนแรง ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ (H2O2) พบว่าสารสกัดด้วยตัวทำละลายเมทานอล มีโภคทรัพย์การต้านออกสิไดส์ของสาร H
http://www.disthai.com/
